طرحهای فرش ایران را میتوان به دو بخش و هشت گروه زیر تقسیم میشوند:
بخش نخست
طرحهایی که از عوامل طبیعی الهام گرفتهاند و خود ۳ گروه اصلی به شرح زیر تقسیم گردیدهاند.
گروه اول – طرح فرش ایران با نقشمایه اصلی خطها، سطحها، جسمها و اشیاء
گروه دوم – طرح فرش ایران با نقشمایه اصلی صورت حقیقی و یا خیالی جانداران
گروه سوم – طرح فرش ایران با نقشمایه اصلی طبیعت سبز و مشهور به آن
بخش دوم
طرحهایی که با توجه به دست آوردهای بشری از جمله نقش و نقشمایه فر ش یا محلی طراحی و بافت و یا نام ایل و قبیله و اقوام و افراد یا نقش ابنیه و آثار تاریخی ، دینی ، مذهبی نامگداری شده است. و این طرحها شامل پنج گروه هستند که عبارتند از :
الف- طرح فرش ایران مشهور به ابنیه تاریخی، دینی ، مذهبی
ب- طرح فرش ایران مشهور به نام ایلات عشایر ، اقوام و افراد
ج- طرح فرش ایران مشهور به نام شهرها ومکانها
د- طرح فرش ایران مشهور به نام نقش و نقشمایه آن
هـ – طرح فرش ایران ، تلفیقی / اقتباسی
در این قسمت هر یک از طرحها به طور کامل توضیح داده میشود.
۱- طرح فرش ایران با نقشمایه اصلی خطها ، سطحها ، جسمها و اشیاء
خط سطح و جسم در فراهم سازی ساختار طرحهای فرش اعم از متن یا حاشیه از اهمیت خاصی برخوردار هستند و استفاده از انها در این دستباف دارای قدمت بیشتری نسبت به سایر بن نگارهها است. این نقشمایه بر دو گونه است که به شرح زیر توضیح داده میشود.
گونه یکم: طرحهایی از فرش که نقشمایه اصلی آن خطها و سطحها میباشد بن نگارههایی با خطوط شکسته و احجام هندسی و زاویهدار به جهت سادگی و سهولت بافت در بین ذهنی بافان قالی روستایی و عشایر ایران از زمانهای گذشته متداول بوده است حتی امروزه که کارگاههای بزرگ قالیبافی شهری با بافتن طرحهایی با خطوط اسلیمی و گردان مشغولند فرشهای دارای طرحهای ذهنی بیش از نیمی از کل تولید قالی و قالیچه این سرزمین را به خود اختصاص میدهد.
خطوط نقشمایهای فرش نسبت به یکدیگر و افق دارای حالتهای گوناگونی هستند و هر یک از این حالات دارای مفهوم و معنی خاص خود میباشد.
Related Posts
به کارگیری روش های نوین تجارت الکترونیک در صنعت فرش دستباف وجود برخی مشکلات در…
فرش گلداني اين فرش كه با گره فارسی بافته شده است تار و پودش نخی…
سيروس پرهام در ادامه دلايل خود بر بافت غير عشايري فرش پازيريك مي نويسد :…