مطالبی درباره فرش

ابزار و تجهيزات نقاشي نقشه فرش

وسايل كار مورد نياز در كار نقاشي نقشه فرش مورد بررسي قرار مي‌گيرد. منظور از وسايل كار، مجموعه اي از آلات و ادوات مختلفي است كه براي جهت توليد نقشه هاي فرش از ابتدا تا انتهاي كار يعني تا زمان تحويل نقشه كامل يك فرش مورد استفاده مي‌باشد. اين وسائل عبارتند از:

 

۱-طرح اصلي ۲-ميز تحرير ۳-ميز مخصوص كپي ۴-كاغذ شطرنجي ۵-مداد
۶-مدادپاك كن ۷-مداد تراش ۸-قلم مو در اندازه هاي مختلف ۹-پياله ياكاسه كوچك ۱۰-رنگ ساب
۱۱-رنگ اُكر ۱۲-شيشه قلم شور ۱۳-قيچي ۱۴-سنجاق ته گرد ۱۵-كاغذ كپي
۱۶-پودر سينكا ۱۷-صمغ ۱۸-دستمال كاغذي

 

«طرح اصلي»

منظور از طرح اصلي همان نقشه اوليه است كه توسط طراح و با استفاده از مواد معمولي طراحي شده و بدون رنگ توضيح و علامتي درباره ريزه كاريهاي آن ، جهت نگ آميزي به رنگ زن يا نقطه چين تحويل داده مي‌شود. پس از تهيه طرح اوليه بقيه كارها توسط نقاش فرش صورت مي‌گيرد . اما شايان ذكر است كه چون موضوع اين جزوه مباني رنگ در نقشه فرش مي‌باشد به همين علت از توضيح و شرح بيشتر درم ورد طرح اوليه فرش صرفنظر مي‌كنيم.

«ميز تحرير»

كليه كارهاي رنگ آميزي و نقطه چيني نقشه فرش بر روي ميز تحرير انجام مي‌شود. سطح ميز تحرير بايد بزرگ و مناسب براي كار كار آميزي باشد. به طوري كه بتوان هم نقشه را بر روي آن پهن كرد و هم وسايل كار را روي ميز چيد. بنابراين مساحت سطح ميز باعث مي‌شود كه كار به آساني انجام گيرد و از انباشته شدن وسايل بر روي هم نيز جلوگيري شود.

وجود چراغ مطالعه بر روي ميز ضروري است.

«ميز مخصوص كپي»

اين ميز، همانند ميز تحريري است كه چگونگي آن شرح داده شد. تفاوت اين ميز در اين است كه سطح آن شيشه اي بوده و زير شيشه ، لامپ يا لامپهايي (ترجيحا لامپ هاي مهتابي) تعبيه شده است كه هنگام كپي برداري مورد استفاده قرار مي‌گيرد.

«كاغذ شطرنجي»

كاغذ شطرنجي يا كاغذ نقشه يا كاغذ موتيف نوعي كاغذ چاپي است كه نقشه و فرش بر روي آن رسم مي‌شود . كاغذ شطرنجي جدول بندي شده و به مربعهاي مساوي تقسيم شده است. هر مربع بزرگ به ۱۰ مربع كوچك ديگر نيز تقسيم شده است كه ده خانه مربعي طولي و ده خانه مربعي عرضي را تشكيل داده اند. در واقع مربعهاي كوچك هر كدام نمايشگر يك گره در بافت فرش محسوب مي‌شود. كاغذهاي شطرنجي به دو دسته تقسيم مي‌شوند:

۱- كاغذهاي نقشه فارسي بافت يا همان روش چله كشي و گره فارسي

۲- كاغذهاي نقشه تركي بافت يا همان روش چله كشي و گره تركي

تفاوت اين دو كاغذ در اين است كه با توجه به مقياسي كه در آذربايجان معمول است. ذرع ۱۱۲ سانتي متر محاسبه مي‌شود و اين اندازه شامل ۱۶ گره ۷ سانتي متري است و تعداد گره در هر ۷ سانت متر رج قالي به حسا مي‌آيذ . ولي درمقياس مناطق فارسي باف، با توجه به اينكه هر ذرع ۱۰۴ سانتي متر محاسبه مي‌شود بنابراين اندازه هر گره ۵/۶ سانتي متر و در هر ذرع ۱۶ گره وجود دارد و تعداد گره در هر ۵/۶ سانتي‌متر رج قالي محسوب مي‌شود.

«صمغ»

صمغ ماده اي است به صورت پودر كه در كار نقاشي نقشه هاي فرش مورد استفاده نقاشان قرار مي‌گيرد. از صمغ جهت چسبندگي رنگ در محل مورد نظر به خصوص در نقطه گذاري استفاده مي‌كنند . زيرا در اكثر رنگها پس از نقطه گذاري از محل نقطه ريخته و نظم نقشه به هم مي‌خورد. در صورت استفاده از صمغ چسبندگي لازم ايجاد شده و از ريختن و پخش شدن رنگها جلوگيري مي‌شود.

صمغها از درختان مختلفي تهيه شده و براي مصرف در انواع و اقسام مختلف در بازار عرضه مي‌شوند. البته صمغ نه تنها براي استفاده در رنگهاي مورد مصرف نقشه فرش به كار مي‌رود بلكه موارد استفاده ديگر نيز دارد. بهترين نوع صمغ كه مي‌تواند در كار نقاشي و نقطه زني فرش مورد استفاده قرار مي‌گيرد صمغ درخت انبه است.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *